Een opgeruimd hart (2015)
Kampen... je zult er maar wonen! Prachtige skyline vanaf de IJssel. Middeleeuws aandoende straatjes in de binnenstad. Historische gebouwen en monumenten op iedere straathoek. En binnenkort komt daar nog iets bijzonders bij: de IJsselkogge!
Vlak voor de oever van Kampen ligt een uniek scheepswrak op de bodem van de IJssel. Uniek, omdat het een zeldzaam gaaf exemplaar blijkt te zijn van een middeleeuwse Kogge. Het is de bedoeling dat dit 20 meter lange wrak binnenkort gelicht en geborgen wordt. Maar eerst vindt er nog uitgebreid archeologisch onderzoek plaats. Zo is er gefilmd met een speciale 3D-onderwatercamera en dat leverde spectaculaire beelden op. Van een volledig intacte oven bijvoorbeeld, en van tegels waar het glazuur zelfs nog op zit.
Het spreekt tot mijn verbeelding allemaal. Die grote gele kraan op het water. Geheimzinnige werkzaamheden die pal onder je neus plaatsvinden. Een schip, waar zo'n 600 jaar geleden echte mensen op geleefd en gewerkt hebben. En dan zo'n high tech camera, die heel die verborgen wereld zomaar voor iedereen toegankelijk maakt.
Onder water
Het doet me ook denken aan onze eigen onderwaterwereld. Ik bedoel dat gebied diep in ons binnenste, waar we anderen niet graag toelaten en waar we zelf ook liever niet komen. De bodem van ons hart, waar onze naarste herinneringen liggen. Waar we onze frustraties en angsten proberen te onderdrukken. De plek waar we de dingen verbergen waar we ons geen raad mee weten. Geheime zonden misschien. Of van die giftige gevoelens, zoals haat of afgunst. Stel je eens voor dat we die dure 3D-camera een poosje konden lenen. Wat zou je dan aantreffen op je eigen onderwaterbeelden?
Welk wrak uit jouw verleden ligt daar al jaren diep verzonken?
Hoe groot is de ijsberg onder het kleine topje dat je laat zien?
Wat is dat voor zuigende modder, die jou elke keer weer kopje onder trekt?
En welk angstaanjagende monster houdt zich in jouw diepten schuil?
Maar wacht, moet je dat wel willen weten dan? Het ligt daar toch prima zo? Is het niet veel verstandiger om de boel gewoon met rust te laten? Waarom zou je moeten weten hoe het er op de bodem van je hart uitziet?
Omdat je zuinig op je hart moet zijn. Want alles wat je voelt en denkt, al je woorden en daden: het vindt zijn oorsprong in je hart. En dan maakt het uit, of er troep op de bodem ligt of niet. Het komt immers mee naar boven in wat je zegt en doortrekt alles wat je doet.
Wordt het geen tijd?
Neem nu zo'n scheepswrak met nare herinneringen. Misschien denk je dat je het rustig kunt laten liggen. Maar telkens als het water erlangs komt, verandert de stroming erdoor. Zo'n wrak uit je verleden beïnvloedt de koers van je leven nu. Het heeft invloed op de keuzes die je maakt. Op je reactiepatroon. Op het slagen van je voornemens. Wordt het dan niet eens tijd om je wrak te lichten? Ben je niet toe aan een bergingsactie?
En dat zeemonster dan. Misschien redeneert iedereen het weg, maar voor jou is het een realiteit. Op de meest ongelegen momenten kan het de kop opsteken. De kalme gang van je leven in beroering brengen en je schrik aanjagen. Het gaat dwarsliggen als je iets leuks van plan bent. Het doemt op achter mensen die het goede met je voor hebben. Wordt het dan niet eens tijd om het aan banden te leggen?
Of neem die ijsberg. Je laat er maar een topje van zien, maar onder water loopt hij nog mijlenver door. Nietsvermoedende voorbijgangers kunnen zich er zomaar aan bezeren. Als je plotseling in woede uitbarst bijvoorbeeld. Of als je achterdochtig reageert op iets volkomen onschuldigs. Je relaties zouden er zomaar op stuk kunnen lopen. Misschien wel op je wantrouwen, of op je kritische houding. Op je geslotenheid wellicht.
Wordt het niet eens tijd voor een verkenning? Wat is er nodig om jou van binnen een beetje te ontdooien?
Als je ingesleten en vertrouwde, maar eigenlijk heel ongezonde patronen in je leven hebt...
Als je plannen je telkens bij de handen af lijken te breken...
Als je merkt dat je soms mensen afschrikt door je heftige reacties...
Als je zelf vaak ook niet snapt waarom je zo doet...
Dan weet je dat het tijd is.
Eindelijk
Dan is het tijd om iets heel dappers te doen. Tijd om al je moed bij elkaar te rapen en naar de bodem van je hart af te dalen. Om eindelijk onder ogen te gaan zien wat daar al zo lang verborgen heeft gelegen.
Misschien stuit je dan wel op dingen die al bijna vergaan zijn. Wat heerlijk als blijkt dat je die eindelijk los mag laten. Ze hoeven je leven niet meer te beheersen. Maar grote kans dat je ook dingen tegenkomt waar je wat mee aan zult moeten. Bid dan of je kracht mag krijgen om te doen wat goed is.
Misschien durf je dan voor 't eerst tegen iemand te vertellen wat er met je gebeurd is.
Of misschien vind je dan eindelijk de moed om die nare ruzie uit te praten.
Of durf je eindelijk te geloven dat ook jij geliefd en waardevol bent.
Reddingslijn
Maar misschien moet je dat wel niet in je eentje proberen te doen. Misschien is het goed om een expert in de arm te nemen. Iemand die weet hoe je moet duiken. En die verstand heeft van onderwaterwerelden. Een psycholoog bijvoorbeeld, of een therapeut.
En zeker weten dat het goed is om een maatje mee te nemen het water op. Iemand aan wie je de reddingslijn durft toe te vertrouwen. Iemand die geduldig wacht tot je weer boven komt en dan een warme deken om je rillende schouders legt.
Je eigen man of vrouw kan dat zijn, of een goede vriend of vriendin. Maar misschien moet je ook net iets verder kijken. Net zolang tot je iemand ziet waarvan je denkt: met die zou ik het wel aandurven. Want echt, zulke mensen zijn er!
Ik wens je zo iemand toe in je leven.
En ik wens je een opgeruimd hart.